Wokół Madonny Apokaliptycznej

Zobaczyli ołtarz takim, jakim widział go kanonik Mikołaj Kopernik.

Centralną scenę stanowi figura nadnaturalnej wielkości Najświętszej Maryi Panny.
Krzysztof Kozłowski /Foto Gość

We Fromborku odbyła się uroczystość zakończenia prac konserwatorskich i poświęcenia ołtarza gotyckiego − Poliptyku fromborskiego z 1504 r., który znajduje się w archikatedrze Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja. Fundację ołtarza zapewnił bp Mikołaj Tungen. Prace nad jego wykonaniem ukończono w 1504 r., za czasów bp. Łuksza Watzenrodego. W latach 1497−1543 kanonikiem kapituły warmińskiej był Mikołaj Kopernik. W 1945 r. to bezcenne dzieło zostało mocno zniszczone. Dopiero w 2019 r. podjęto kompleksowy program konserwacji gotyckiego ołtarza, który zrealizowali prof. Edgar Pill wraz z Aleksandrą Pill. Po pięciu latach prac, w dzień Niepokalanego Poczęcia NMP, odbyła się uroczystość zakończenia konserwacji i poświęcenia ołtarza, której przewodniczył abp Józef Górzyński. – Ołtarz ten do XVIII wieku był ołtarzem głównym katedry. Następnie został przestawiony do wejścia zachodniego. Po II wojnie światowej umieszczono go w ekspozycji, w której dziś się znajduje, na ścianie północnej świątyni. Czas wojny nie oszczędził ołtarza. Część figur została zniszczona, inne zaginęły. Trzeba było uzupełnić kwatery, których brakowało – wyjaśnia ks. kan. Jacek Wojtkowski, proboszcz.

Ołtarz ma ekspozycję świąteczną i ekspozycję Wielkiego Postu. Kiedy jest zamknięty, na skrzydłach widzimy Mękę Pańską; scenę niesienia krzyża, ukrzyżowania, opłakiwania i złożenia w grobie. Po otwarciu skrzydeł zewnętrznych pojawiają się sceny: Chrystus przed Kajfaszem, umywanie rąk przez Piłata, modlitwa w Ogrójcu i biczowanie. Rewersy skrzydeł wewnętrznych zdobią malowidła pojmania i cierniem ukoronowania, Chrystusa przed Piłatem i scenę Ecce Homo. – Po ich otwarciu widzimy figurę Madonny Apokaliptycznej oraz sceny z życia ukrytego Maryi i Jezusa, czyli zwiastowanie, nawiedzenie św. Elżbiety, narodzenie Jezusa, ofiarowanie w świątyni, pokłon Trzech Króli i wniebowzięcie Matki Bożej – wymienia ks. Wojtkowski. Prace konserwatorskie trwały pięć sezonów, a ich całkowity koszt wyniósł ponad milion złotych.

Przed poświęceniem odbyło się odsłonięcie ołtarza oraz rozłożenie jego skrzydeł. Po raz pierwszy od II wojny światowej obecni mogli kontemplować wszystkie biblijne sceny prezentowane w kwaterach; mogli zobaczyć ołtarz takim, jakim widział go kanonik Mikołaj Kopernik. Po odsłonięciu i poświęceniu ołtarza sprawowano Eucharystię, której przewodniczył abp Józef Górzyński. Następnie w pałacu biskupim odbył się koncert kwartetu Altra Volta. Partnerem obchodów zakończenia prac była Energa Grupa Orlen.