Niezwykle odważny i cierpliwy

koz

|

Posłaniec Warmiński 49/2012

publikacja 06.12.2012 00:15

Należał do grona kapłanów niezłomnych, którzy wbrew nazistowskiemu terrorowi pozostali wierni Chrystusowi i Kościołowi. Służył gorliwie ludowi Bożemu, wypełniając starannie swoje codzienne obowiązki.

Niezwykle odważny i cierpliwy Ks. Stanisław Zuske, skierowany przez przełożonych do pracy z dziećmi i młodzieżą, bardzo szybko zdobył ich zaufanie i cieszył się szacunkiem jako wikariusz, prefekt gimnazjum i wychowawca Krzysztof Kozłowski

Stanisław Witold Zuske urodził się 23 września 1903 r. w Pierzchnie koło Śremu. Miał dwie starsze siostry (Marię Władysławę i Marię), braci: starszego (Antoniego) i młodszego (Józefa). Pochodził z mieszanej narodowościowo rodziny niemiecko-polskiej. Jego rodzicami byli Michał Herman Zuske (nauczyciel) oraz Joanna Zuske z domu Tomaszewska. Rodzice byli wyznania rzymskokatolickiego. Stanisław został ochrzczony 11 października 1903 r. w Kórniku. Ukończył gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Tam też wstąpił do seminarium duchownego.

Kapłańska droga

Święcenia kapłańskie przyjął 20 lutego 1932 r. Jego pierwszą placówką duszpasterską była parafia w Krotoszynie, w archidiecezji poznańskiej. Jednocześnie pełnił funkcję prefekta w męskim gimnazjum im. Hugona Kołłątaja. Przebywał tam do końca września 1938 r., kiedy to prymas Polski skierował go do Kwidzyna, do otwartego w listopadzie 1937 r. męskiego Polskiego Gimnazjum. Warto zaznaczyć, iż to gimnazjum było drugą polską szkołą średnią w państwie niemieckim. Już wówczas, dzięki wysokiemu poziomowi nauczania i dbałości o kulturę polską, szkoła ta wychowywała przyszłą inteligencję polską. Ks. Stanisław był trzecim z kolei prefektem i nauczycielem religii. Dyrekcja szkoły powierzyła mu również opiekę nad spółdzielnią uczniowską. W swoich założeniach miała ona za zadanie przygotować uczniów do podjęcia w przyszłości zadania budowania polskiej elity poprzez zakładanie przedsiębiorstw.

Nieludzkie eksperymenty

Tuż przed wybuchem II wojny światowej, 25 sierpnia 1939 r., hitlerowcy aresztowali nauczycieli i uczniów Polskiego Gimnazjum, w tym ks. Zuske. Początkowo wszystkich osadzono w Tapiau, w zakładzie dla psychicznie chorych, następnie w Grünhoffie pod Królewcem. Kiedy wojska niemieckie zajęły już większość Polski, a wojska radzieckie wkroczyły na jej terytorium, młodzież gimnazjalna została zwolniona. 21 września 1939 r. ks. Stanisław został przewieziony do obozu koncentracyjnego w Hohenbruch. Następnie był więziony jeszcze w innych obozach: Stutthof, Sachsenhausen i Dachau. Ostatnim obozem, w którym ks. Zuske przebywał, był obóz w Hartheim, gdzie Niemcy między innymi przeprowadzali doświadczenia ze środkami powodującymi eutanazję.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.