Skansen powstanie w Bornem Sulinowie. Wszystko ma związek z nową ustawą dekomunizacyjną, która wejdzie w życie 1 września. Pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej przeprowadzili w całym kraju inwentaryzację obiektów, które powinny zniknąć z przestrzeni publicznej. W Polsce naliczono ich 229, w tym na Warmii i Mazurach - 8.

Są to obiekty upamiętniające Armię Czerwoną - niektóre z nich już decyzją samorządów zostały przeznaczone do rozbiórki, inne od wielu lat są przedmiotem sporów, jak choćby olsztyńskie „szubienice”.

Do skansenu trafi też m.in. zdemontowane popiersie gen. Iwana Czerniachowskiego z pomnika w Pieniężnie.

Na liście IPN znalazły się:

• Elbląg, ul. Armii Krajowej - czołg-pomnik zwycięstwa nad faszyzmem z inskrypcją: „Symbol walki 1. Warszawskiego Pułku Czołgu im. Bohaterów Westerplatte z hitlerowskim najeźdźcą”

• Kieźliny koło Dywit - kamień z symbolami sierpa i młota na betonowym fundamencie z inskrypcją: „Tu poległ 23 I 1945 o Wyzwolenie Warmii i Mazur Piotr Diernow Bohater Związku Radzieckiego. Cześć Jego Pamięci”

• Kisielice przy ul. Mickiewicza - pomnik żołnierzy Armii Czerwonej z inskrypcją: „Wieczna chwała bohaterom Armii Czerwonej. Społeczeństwo Gminy Kisielice”

• Lidzbark Warmiński - „Pomnik wdzięczności” Armii Czerwonej z inskrypcją „Wieczna chwała Bohaterom poległym w walce o wolność i niepodległość Związku Radzieckiego i Polski”

• Olsztyn, Al. Piłsudskiego - Plac X. Dunikowskiego, „Pomnik Wyzwolenia” Ziemi Warmińsko-Mazurskiej (wcześniej „Pomnik wdzięczności” Armii Czerwonej)

• Reszel - „Pomnik wdzięczności” Armii Czerwonej

• Tolkmicko, park miejski - Pomnik Nieznanego Żołnierza; po 1945 r. upamiętniał żołnierzy II Frontu Białoruskiego; po 1989 r. przerobiony (wzór zbliżony do pierwowzoru z 1896 r.).

• Tuszewo - obelisk żołnierzy Armii Czerwonej z inskrypcją: „Bohaterom Armii Czerwonej za wolność 1945 r.”