Dzieło Breidenbacha wróciło z renowacji

ks. Dariusz Sonak

publikacja 27.01.2019 12:39

- Książka należy do najpiękniejszych i najciekawszych druków, jakie powstały w dobie inkunabułów - mówi ks. Tomasz Garwoliński. 

Dzieło Breidenbacha wróciło z renowacji - To bardzo wyjątkowe dzieło, ponieważ jest to pierwszy drukowany przewodnik po Ziemi Świętej - mówi ks. Tomasz Garwoliński ks. Dariusz Sonak /Foto Gość

W 2018 roku zabiegom konserwatorskim zostało poddane dzieło ze zbiorów Biblioteki „Hosianum”. Autorem jest Bernard de Breidenbach, a tytuł inkunabułu to Peregrinatio in Terram Sanctam (Speyer, drukarnia Petera Dracha, 1490). Druk ten jest opisem podróży do Ziemi Świętej, a jednocześnie jedną z najwcześniej wydrukowanych książek zawierających opisy topograficzne, mapy i widoki miast.

- To bardzo wyjątkowe dzieło, ponieważ jest to pierwszy drukowany przewodnik po Ziemi Świętej. Bezspornym atutem tego dzieła jest pierwszy drukowany plan Jerozolimy - mówi ks. Tomasz Garwoliński, Dyrektor Biblioteki WSD MW „Hosianum”.

Bernard de Breidenbach (1440-1497), kanonik z Moguncji, doktor praw, w latach 1483-1484 odbył podróż do Ziemi Świętej w towarzystwie Erharda Reuwicha, drzeworytnika z Utrechtu, który jest autorem map i panoramicznych widoków miast śródziemnomorskich.

- Druk otwiera niezwykłej urody rycina ukazująca piękną młodą Wenecjankę wraz z herbami trzech głównych uczestników wyprawy: Bernarda de Breidenbacha, Philippa von Bickena i Johanna von Solms. Drzeworyt jest pierwszym przykładem zastosowania w ksylografie tzw. szrafowania, czyli krzyżującego się delikatnego kreskowania, nadającego przedstawionym elementom większą plastyczność - opowiada ks. Tomasz.

- Szczególną uwagę zwraca liczący aż 162 cm widok Wenecji czy nieco krótszy widok Jerozolimy 127-centymetrowy, połączony z mapą Ziemi Świętej. Ponadto uwiecznione zostały Parenzo, Korfu, Modon, Rodos i Heraklion, a na rozsianych w obrębie całego druku mniejszych ilustracjach pojawiły się bardzo ciekawe scenki rodzajowe, świadczące o niezwykle żywym zmyśle obserwatorskim autora drzeworytów - dodaje dyrektor biblioteki.

Po pierwszym łacińskim wydaniu Peregrinatio (1486) dzieło zdobyło dużą popularność i niebawem powstały kolejne jego edycje, w tym w języku niemieckim, hiszpańskim i francuskim. Wolumin z Biblioteki „Hosianum” jest drugim wydaniem dzieła, pochodzącym z drukarni Petera Dracha (1455-1504), który działał w Speyer (Spira). Dzieło zostało poddane zabiegom konserwatorskim dzięki dofinansowaniu przez Samorząd Olsztyna. Dzięki współpracy z Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Olsztynie inkunabuł został zdigitalizowany i niebawem będzie go można oglądać w Warmińsko-Mazurskiej Bibliotece Cyfrowej.