Aby prawda trafiła do człowieka

1. Wierzyć, to znaczy: miłować

Zachowanie przykazań, o których jest mowa w dzisiejszej Ewangelii, oznacza zachowanie warunków przymierza, które Pan Bóg zawarł z Izraelem. Jakkolwiek przykazania są wyrazem wierności i szacunku wobec Boga, to w rzeczywistości ich zachowanie zapewnia dobro samemu człowiekowi. W ten sposób ukazuje znaczenie Bożych przykazań prorok Izajasz: "Tak mówi Pan, twój Odkupiciel, Święty Izraela: Jam jest Pan, twój Bóg, pouczający cię o tym, co pożyteczne, kierujący tobą na drodze, którą kroczysz. O, gdybyś zważał na me przykazania, stałby się twój pokój jak rzeka, a sprawiedliwość twoja jak morskie fale" (Iz 48, 17-18). Dziesięć Przykazań Bożych, a za nimi Prawo Starego Testamentu streszczają się w przykazaniu miłości Boga i bliźniego. Podkreślił tę prawdę Pan Jezus w rozmowie z uczonym w Piśmie: "Będziesz miłował Pana, Boga swego, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całym swoim umysłem i całą swoją mocą" (Mk 12, 30) oraz: "Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego. Nie ma innego przykazania większego od tych" (Mk 12, 31). Przykazania miłości Boga oraz miłości bliźniego są nierozłączne. Jedno warunkuje drugie. Obydwa przykazania wzajemnie się weryfikują.

2. Rok Wiary

11 października 2012 r. Ojciec Święty Benedykt XVI otworzył w Rzymie Rok Wiary. Dwa dni później Rok Wiary został otwarty w archidiecezji warmińskiej, a następnie we wszystkich parafiach. Znakiem Roku Wiary są księgi umieszczone w kościele: Pismo Święte, Dokumenty Soboru Watykańskiego II oraz Katechizm Kościoła Katolickiego. Ponadto, przez Rok Wiary będzie się palić lampka oliwna: symbol Chrystusa, który jest Światłem świata. Światło symbolizuje także nas, jako ludzi wierzących, według słów Pana Jezusa: "Wy jesteście światłem świata. Nie może się ukryć miasto położone na górze. Nie zapala się też światła i nie stawia pod korcem, ale na świeczniku, aby świeciło wszystkim, którzy są w domu. Tak niech świeci wasze światło przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie" (Mt 5, 14-16). W Roku Wiary pragniemy na nowo poznać, zrozumieć i przyjąć głębokie znaczenie wiary w Boga w życiu człowieka. Wydaje się, że w wielu wypadkach wiara jest w nas jakby uśpiona, a jej treść nieuświadomiona. Często w naszym codziennym życiu pozostały jedynie zwyczaje wyrosłe z wiary. Dlatego Ojciec Święty zachęca, aby w tym czasie sięgnąć do objawionego słowa w Piśmie Świętym, do soborowego wykładu wiary, a także do Katechizmu Kościoła Katolickiego (por.: Porta Fide nr 3). Konieczna jest odnowa naszej wiary w Jezusa – Jedynego Zbawiciela, którego odnajdujemy w Słowie Bożym. W wielu rodzinach jest księga Pisma Świętego. Trzeba, aby ta księga była stale czytana i znajomość jej treści pogłębiana. Należy także zapoznawać się z nauką Soboru Watykańskiego II, który – jak przypomina Ojciec Święty – „został nam dany jako niezawodna busola, wskazująca nam drogę w stuleciu, które się rozpoczyna” (PF nr 5). I wreszcie Ojciec Święty stawia przed nami Katechizm Kościoła Katolickiego, który „ukazuje rozwój wiary, a także porusza wielkie kwestie życia powszedniego” (PF nr 11).

3. Synod Archidiecezjalny a Rok Wiary

 W sobotę 17 listopada br. w archikatedrze św. Jakuba w Olsztynie odbędzie się uroczyste wręczenie delegacjom parafialnym księgi I, a licząc od początku Diecezji Warmińskiej XIV Synodu Archidiecezji Warmińskiej. W historii Warmii przeprowadzono dwanaście synodów diecezjalnych, które odpowiadały na ówczesne problemy lokalnego Kościoła. W okresie powojennym kard. Józef Glemp, jako biskup warmiński, w roku 1980 zadecydował o zwołaniu XIII Synodu Diecezji Warmińskiej. Rozpoczęto prace organizacyjne, powołano komisje oraz parafialne zespoły synodalne. Niestety, wiele przyczyn sprawiło, że ówczesny Synod Diecezji Warmińskiej nie został dokończony. Zresztą to opóźnienie okazało się opatrznościowe. W międzyczasie bowiem zaszły bardzo poważne zmiany polityczne i społeczne w Polsce. Została przeprowadzona reforma administracji kościelnej, w wyniku której powstały metropolia i archidiecezja warmińska. W naszym środowisku pojawił się Uniwersytet Warmińsko-Mazurski z Wydziałem Teologii. Polska, wraz z innymi państwami, tworzy Wspólnotę Europejską. Te i inne zjawiska rodzą, oczywiście, nowe problemy, tak w dziedzinie wiary, jak i w dziedzinie ekonomii. I Synod Archidiecezji Warmińskiej mógł skorzystać z nauki bł. Jana Pawła II, który podczas jednej ze swoich pielgrzymek do Polski przedłożył w następujący sposób zadania synodu diecezjalnego: "Synod jest zgroma­dzeniem, w którym przeplatają się ze sobą tradycja i współ­czesność. Z tradycji mamy czerpać doświadczenie i uczyć się, jak rozwiązywać współczesne problemy. A jest ich wiele. Trzeba szukać skutecznych dróg dla ewangelizacji, a także szukać adekwatnych odpowiedzi na potrzeby naszych czasów. Chodzi o to, by odwieczna prawda Boża trafiała dziś w nowy sposób do człowieka i do społeczeństwa. W tym też celu synod diecezjalny będzie odczytywał dogłębnie naukę II Soboru Waty­kańskiego, by w jej świetle i w świetle swojej bogatej tradycji oraz dzisiejszych doświadczeń zainspirować i dać jakby nową podstawę duszpasterstwu, katechezie, kaznodziejstwu; by ożywić pa­rafię, a w niej przede wszystkim rodzinę, ale także inne wspólnoty i środowiska" (por.: Jan Paweł II: przemówienie w związku z otwarciem I Synodu Diecezji Białostockiej. Białystok, 5 czerwca 1991 r.). W świetle powyższego, Synod Archidiecezji Warmińskiej doskonale wprowadza nas w Rok Wiary oraz w nowe zadanie Kościoła powszechnego, jakim jest nowa ewangelizacja. Dlatego zachęcam księży proboszczów, aby do wspomnianych wyżej ksiąg umieszczonych w kościołach dołączyć także księgę I (XIV) Synodu Archidiecezji Warmińskiej.

4. Nowa ewangelizacja

Nowa ewangelizacja oznacza nowy sposób lub formę ewangelizacji. Wynika ona z historycznego faktu: nowej sytuacji krajów i kultur tradycji chrześcijańskiej, w których ogłoszono Ewangelię w dawnych czasach. Dzisiaj wojujący ateizm ustępuje pola pewnej obojętności, ale w dużej mierze naznaczonej głęboką niewiedzą o tym, czym jest Ewangelia. Dążenie do powszechnej tolerancji eliminuje wszelkie różnice pomiędzy wyznaniami. Ta niewiedza i dezorientacja wiążą się również w wielu krajach o dawnej tradycji chrześcijańskiej z wielką nieufnością do wszystkiego, co mogłoby zapewnić widoczność w przestrzeni publicznej religii w ogóle, a chrześcijaństwa w szczególności. To prowadzi, w imię źle pojętej świeckości, do prywatyzacji wyznawania religii, a zatem do zdławienia słowa Kościoła i usunięcia go z debaty społecznej. Ta niewiedza wraz z wyeliminowaniem obecności religii stanowią ogromną stratę nie tylko dla Kościoła, ale i dla współczesnego człowieka. Mowa tu w szczególności o krajach i narodach, w których dobrobyt i konsumpcjonizm, nawet jeśli współistnieją z tragicznymi sytuacjami ubóstwa i nędzy, inspirują i utrzymują taki sposób życia tak "jakby Bóg nie istniał". Kraje o wielowiekowej tradycji chrześcijańskiej doszły wręcz do kwestionowania nawet tych podstaw, które wydawały się niepodważalne, takich jak wiara w Boga jako Stwórcę i Opatrzność, objawienie Jezusa Chrystusa, jedynego Zbawiciela oraz wspólnego zrozumienia podstawowych ludzkich doświadczeń, takich jak narodziny, śmierć, życie w rodzinie, odniesienie do naturalnego prawa moralnego. W obliczu tego, co Benedykt XVI nazywa „niepokojącą utratą poczucia sacrum", konieczne jest zaproponowanie nowej ewangelizacji, czyli odnowionej propozycji wiary. Wychodząc naprzeciw sugestiom Ojca Świętego, a także odczytując znaki czasu w refleksji synodalnej, rozpoczynamy wkrótce rekolekcje ewangelizacyjne we wszystkich parafiach naszej archidiecezji. Zespoły ewangelizacyjne przygotowywały się niemal przez cały rok do tej wielkiej pracy duszpasterskiej. Rekolekcje ewangelizacyjne będą trwały w każdej parafii trzy dni. Na zakończenie rekolekcji nawiedzi parafię Matka Boża w obrazie Matki Boskiej Miłosierdzia, czyli Matki Bożej Ostrobramskiej. W ten sposób jakby powtórzy się tajemnica Kany Galilejskiej, kiedy Maryja jeszcze raz przekaże nam polecenie: "Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie" (J 2, 5b). Peregrynacja obrazu Matki Bożej Miłosierdzia stanowi kontynuację peregrynacji obrazu Jezusa Miłosiernego. Poprzednia i obecna peregrynacja przypominają, że nabożeństwo do Miłosierdzia Bożego oraz kult Matki Bożej Ostrobramskiej, czyli Matki Miłosierdzia, zaszczepili na terenie archidiecezji warmińskiej przesiedleńcy z tzw. Kresów Wschodnich, a zwłaszcza z Wileńszczyzny. Poszczególne parafie nawiedzi obraz Matki Bożej Ostrobramskiej z archikatedry św. Jakuba w Olsztynie, prawdopodobnie najstarszy tego rodzaju wizerunek w naszej archidiecezji.

 Zakończenie

Jak wspomniałem, w sobotę w południe 17 listopada br. w archikatedrze św. Jakuba w Olsztynie odbędzie się uroczyste dziękczynienie za prace nad synodem oraz wręczenie delegacjom parafialnym księgi I Synodu Archidiecezji Warmińskiej. Będziemy się także modlić o błogosławieństwo Boże dla dzieła rekolekcji ewangelizacyjnych oraz nawiedzenia parafii Matki Bożej w wizerunku Matki Boskiej Miłosierdzia. Na to spotkanie bardzo serdecznie zapraszam kapłanów, społeczność seminaryjną, siostry zakonne, a zwłaszcza przedstawicieli poszczególnych parafii. Bardzo proszę archidiecezjan o wsparcie modlitewne dzieła synodu, rekolekcji ewangelizacyjnych oraz peregrynacji obrazu Matki Bożej Miłosierdzia.

Abp Wojciech Ziemba
METROPOLITA WARMIŃSKI

Olsztyn, 4 listopada 2012 r.