Zapiski na marginesie

Konferencję poprowadził ją ks. Tomasz Garwoliński, dyrektor hosiańskiej biblioteki. Cała sprawa odręcznych zapisków znakomitego astronoma pojawiła się podczas innej konferencji w grudniu ubiegłego roku, kiedy to podczas prezentacji druków prof. Teresa Borawska wskazała, że część zapisków w tych księgach jest zrobiona własnoręcznie przez Mikołaja Kopernika. W zbadanie tej sprawy zaangażowali się prof. Zoja Jaroszewicz-Pieresławcew, prof. Teresa Borawska oraz bp Julian Wojtkowski, który dokonał rozszyfrowania i tłumaczenia części zapisków.

Sprawą zainteresowała się również Komenda Wojewódzka Policji – laboratorium kryminalistyczne w Olsztynie zaoferowało swoją pomoc w porównaniu zapisków w księgach z rękopisami Mikołaja Kopernika, jakie znajdują się w Archiwum Archidiecezji Warmińskiej. >br>Podczas konferencji w OBN-ie ks. Garwoliński mówił o zamiłowaniach bibliofilskich Mikołaja Kopernika, który posiadał bogaty prywatny księgozbiór. – Będąc człowiekiem renesansu, interesował się różnymi dziedzinami wiedzy. Tworząc swój warsztat naukowy, nabywał i czytał dzieła astronomiczne, matematyczne, prawnicze, medyczne, historyczne, filozoficzne, teologiczne, ekonomiczne i literaturę piękną. Czytał też książki z dziedziny fizyki, optyki, sztuki czy filologii łacińskiej i greckiej – tłumaczył ks. Garwoliński. – Zapiski, nad którymi prowadzimy badania, znajdują się w dziesięciu woluminach pochodzących z XV i pierwszej połowy XVI wieku. Są to księgi prawnicze, filozoficzne, teologiczne i astronomiczne. Jest to o tyle cenne odkrycie, że w Olsztynie posiadamy oczywiście rękopisy autorstwa Mikołaja Kopernika (w Archiwum Archidiecezji Warmińskiej), ale notatki w książkach znamy jedynie z inkunabułu medycznego, który znajduje się w zbiorach olsztyńskiego zamku – tłumaczył podczas konferencji dyrektor Biblioteki WSDMW „Hosianum”.

Wśród zapisków możemy znaleźć podkreślenia, przekreślenia, poprawki błędów drukarskich oraz drobne notatki składające się z jednego lub kilku wyrazów. Część z nich została wykonana przez Mikołaja Kopernika, a część przez inną osobę lub osoby – Łukasza Watzenrode czy Tiedemanna Giese. Różna barwa atramentu świadczy, że zapiski nie zostały wykonane w jednym czasie. Badania nad stwierdzeniem, które zapiski uczynił własnoręcznie Mikołaj Kopernik cięgle trwają.