Muzealnicy zebrali ogromną liczbę dokumentów, fotografii i przedmiotów codziennego użytku.
Wystawa „Polacy z Kresów Wschodnich na Warmii i Mazurach”, którą można zobaczyć w Muzeum w Mrągowie, to efekt trwających od 2009 r. wieloletnich prac Muzeum Warmii i Mazur.
Muzealnicy chcieli uratować wspomnienia o Kresowiakach, którzy przybyli do naszego regionu po 1945 r.
- Wysłaliśmy prośby, żeby mieszkańcy naszego regionu przynosili do muzeum pamiątkowe zdjęcia oraz przedmioty, żeby przychodzili i nagrywali wspomnienia z tamtego okresu. W ten sposób pozyskaliśmy wiele eksponatów. Część z nich właściciele nam podarowali, część pozostawili w depozycie, cześć została zarchiwizowana w postaci cyfrowej. Zebraliśmy ogromną liczbę dokumentów, fotografii, przedmiotów codziennego użytku. Tak powstała wystawa - mówi Dariusz Żyłowski, kierownik mrągowskiego muzeum.
Ekspozycja została tak zaplanowana, aby zachować chronologię wydarzeń.
Rozpoczyna się od dokumentacji fotograficznej, dzięki której możemy poznać życie ludzi mieszkających przed wojną na Kresach.
Następne sale ukazują dramat przesiedlenia, zaś ostatnie uświadamiają, jak przesiedleńcy integrowali się z innymi po przybyciu do naszego regionu.
Na wystawie prezentowanych jest wiele pamiątek, nawet tych bardzo osobistych.
Co ważne, w muzeum można zapoznać się ze wspomnieniami w wersji multimedialnej, wysłuchać wspomnień.
- Z tego co widzimy, wiele osób ma nawet łzy w oczach. Bo to, co jest wspominane na ekranach, tkwi gdzieś głęboko w ludzkich sercach. Starsi tego doświadczyli. Młode pokolenie wielokrotnie słyszało od dziadków opowieści o wojnie, przesiedleniu, życiu w nowej rzeczywistości - mówi Dariusz Żyłowski.
Według badań Andrzeja Saksona w latach 1945-1948 z terenu ZSRR na obszar województwa olsztyńskiego napłynęło ogółem 122 tys. wysiedleńców z Kresów Wschodnich. Większość Kresowiaków przybyła w latach 1945-1946.
W 1950 r. w naszym regionie osiedliło się kolejnych 134 228 Kresowian. Największy odsetek przesiedleńców w stosunku do ogólnej liczby mieszkańców miały powiaty: lidzbarski - 15 726 osób (43,7 proc.); kętrzyński - 13 532 (38,1 proc.); braniewski - 11 350 (37 proc.); giżycki - 9764 (35,6 proc.); bartoszycki - 6576 (34,2 proc.).
W Olsztynie Kresowiacy stanowili aż 42,8 proc. ogółu mieszkańców, pochodzili oni głównie z Wileńszczyzny.
Wystawę można zwiedzać do końca lutego 2015 r.