Bratankowie

25 października w Olsztynie obchodzić będziemy rocznicę wydarzenia, które w symboliczny sposób wpisało się w ciąg historycznej przyjaźni polsko-węgierskiej. - Właśnie tu, w stolicy Warmii i Mazur, przed 60. laty odbyła się największa w Polsce manifestacja poparcia dla walczących o wolność i suwerenność Węgrów - mówi Bożena Ulewicz, rzecznik prasowy wojewody warmińsko-mazurskiego, który objął honorowy patronat nad uroczystościami „Budapeszt - Olsztyn - Bratankowie 1956/2016”.

Powstanie węgierskie, które rozpoczęło się 27 października 1956 r. w Budapeszcie, spowodowało odzew w całej Polsce. - Wielkie manifestacje na znak solidarności z narodem węgierskim odbyły się m.in. w Poznaniu, Krakowie i Warszawie. Największy w Polsce wiec poparcia dla węgierskiej rewolucji miał miejsce 30 października 1956 r. w Olsztynie. Tego dnia odbyła się wielka manifestacja mieszkańców Olsztyna na starym mieście. Zgromadziła ona około 8 tysięcy osób, choć są źródła, które podają, że protestujących była znacznie więcej, nawet 12 tysięcy - wyjaśnia pani Bożena.

To wydarzenie, wraz ze zmianą ustroju, zaczęło od  nowa funkcjonować w świadomości społecznej. 10 lat temu odsłonięto pamiątkową tablicę, która została zainstalowana na budynku starostwa powiatowego w Olsztynie. - W tym roku tę rocznicę upamiętnimy okolicznościową konferencją z udziałem polskich i węgierskich historyków. Odbędzie się również wystawa dokumentująca pamiętne wydarzenia w Budapeszcie oraz koncert z udziałem węgierskich kameralistów Accord Quartet - wylicza rzecznik.

W liście skierowanym na ręce Andrzeja Sassyna, prezesa Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Węgierskiej, premier Węgier Victor Orban napisał: „W październiku 1956 r. miasto Olsztyn było pierwszym, które dało wyraz solidarności z węgierską rewolucją, pogłębiając tym istniejącą od złożenia państw wspólnotę losów narodu polskiego i węgierskiego. Rząd węgierski i Węgrzy są wdzięczni za pielęgnowanie tych tradycji i ich przekazywanie dalej”.

Pomysł uroczystości zrodził się podczas tegorocznej wizyty w Olsztynie ambasadora Węgier w Polsce dr. Ivana Gyurcsika i jego spotkania z wojewodą warmińsko-mazurskim Arturem Chojeckim. Organizacyjnie za realizację obchodów odpowiedzialne są: Olsztyńskie Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej, Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki i olsztyńska Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej.

Program uroczystości, 25 października, 60. rocznica wiecu solidarności mieszkańców Olsztyna z Powstaniem Węgierskim

Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki w Olsztynie, al. Marszałka Józefa Piłsudskiego 7/9:
godz. 10.00 - Otwarcie Wystawy o Wydarzeniach 1956 w Polsce i na Węgrzech (hol przed salą 52 )
godz. 10.15-14.00 - konferencja: Między Olsztynem a Budapesztem. Polacy i Węgrzy w 1956  (sala 52)

Starostwo Powiatowe w Olsztynie, Plac Bema 1:
godz.14.30 - rekonstrukcja wydarzeń z 30 października 1956 w Olsztynie
godz.14.50 - hołd pamięci: okolicznościowe wystąpienia, złożenie kwiatów pod tablicą pamiątkową na budynku urzędu

Filharmonia Warmińsko-Mazurska im. F. Nowowiejskiego:
godz. 17.00 - koncert w wykonaniu kwartetu smyczkowego z Budapesztu Accord Quartet. W programie: Béla Bartók - III Kwartet smyczkowy, Wolfgang A. Mozart - Kwartet smyczkowy Es-dur  KV 428