Pasja w sztuce

Rozmawialiśmy już o pamięci o zmarłych i zwyczajach pogrzebowych w różnych kulturach. Podejmowaliśmy temat tradycji bożonarodzeniowej w domach katolików, ewangelików i prawosławnych. Święta Wielkanocne to przeżywanie pasji. Dlatego postanowiliśmy przyjrzeć się temu, jak sztuka oddaje mękę Jezusa Chrystusa - mówiła dr Emilia Figura-Osełkowska z Instytutu Północnego im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie.

Tym razem gośćmi pani Emilii byli: dyrektor Muzeum Archidiecezji Warmińskiej ks. dr Zbigniew Czernik oraz Olga Sułecka-Piotrowska z Polskiej Akademii Nauk.

Podczas spotkania, na podstawie prezentowanych dzieł sztuki odnoszących się do męki Chrystusa, rozmawiano o motywach pasyjnych wykorzystywanych przez licznych artystów na przestrzeni wieków.

- Motywy pasyjne, które mamy w sztuce, mają swoje źródło w Biblii, w opisach ewangelicznych. Następną inspiracją są apokryfy, czyli księgi, które bardzo często pochodzą z tego samego okresu co Ewangelie, ale nie wchodzą do kanonu Pisma Świętego. Rozwój dogmatyki, czyli ustalenia soborów watykańskich, ukazuje człowiekowi, w co powinien wierzyć. Następnym źródłem są objawienia, podczas których mistykom ukazana została Męka Pańska - mówił ks. Czernik, wskazując na źródła przedstawień pasyjnych w sztuce.

- Do tego dochodzi jeszcze ikonografia. To wszystko, co my widzimy na obrazach pasyjnych od średniowiecza po dziś, w zasadzie ukształtowane zostało przez sztukę średniowieczną, która była budowana na Biblii, poprzez apokryfy, postanowienia soborowe i okraszona przeżyciami mistycznymi - wyjaśniał ks. Zbigniew.

Podczas spotkania nawiązywano również do wykorzystywania motywów pasyjnych w popkulturze, choćby w filmach czy rock operze „Jesus Christ Superstar”, która powstała na przełomie 1969 i 1970.